مزاج خود را به راحتی بشناسید
برای استفاده از گیاهان دارویی باید در ابتدا از مزاج خود مطلع باشید . زیرا هر مزاجی ویژگی خاص خود را دارد و بر طبق ویژگی های خاص آن مزاج گیاه مناسب خود را انتخاب کنید . با توجه به نوع مزاج باید رژیم غذایی خاص آن مزاج را انتخاب کنید .
در طب سنتی شناخت مزاج از اهمیت ویژه ای برخوردار است ، در واقع تا زمانی که نوع مزاج مشخص نشود هیچ گونه دارو و نسخه ای ارائه نمی گردد .
انواع مزاج :
- معتدل
- گرم
- سرد
- خشک
- تر
- گرم و خشک یا صفراوی
- گرم و تر یا دموی
- سرد و خشک یا سوداوی
- سرد و تر یا بلغمی
هرکدام از این ها مشخصاتی دارند که در زیر به توضیح آن ها می پردازیم :
مزاج گرم :
این افراد بدنی گرم دارند و تا حدی یک درجه دمای بدنشان نسبت به سایرین بیشتر است . این افراد با خوردن غذا های گرم دچار خارش ، جوش و عطش می شوند و حتی پوست سرشان شوره می زند . این افراد از لحاظ رفتاری نیز خوش برخورد و خون گرم هستند .
مزاج سرد :
مالکان طبع سرد افرادی با پوست های روشن هستند . این افراد در جهان به لحاظ تعداد سهم بیشتری دارند . از ویژگی های این افراد پر خواب بودن ، علاقه به لبنیات ، داشتن استعداد چاقی ، سفید شدن موی سر یا ریختن آن می توان نام برد . این افراد انسان های خوش گذرانی هستند و استعداد چاقی دارند .
این افراد در صورت مراقبت نکردن در معرض ابتلا به بیماری هایی چون ام اس و ای ال اس هستند .
مزاج معتدل :
این افراد ویژگی هایی ما بین افراد سرد و گرم دارند . بنابراین تقریبا هرگونه غذایی با این افراد سازگار است و مشکلی ندارند . تعداد این افراد نسبت به سایر مزاج ها اندک است .
افراد دارای مزاج معتدل کمتر دچار بیماری می شوند اما معمولا دچار بیماری های سخت می شوند و آن هم به دلیل تجمع دراز مدت سموم در بدن آن ها است .
مزاج تر و خشک نیز تلفیقی از دو مزاج گرم و سرد است .
مزاج صفراوی :
از مشخصات این افراد می توان به داشتن پوستی خشک ، منافظ پوستی درشت ، پوستی زرد رنگ ، کم اشتها ، رگ هایی اغلب برجسته ، سفیدی چشم به زری می زند ، موهایی ضخیم و برجسته و به رنگ سیاه و کم پشت یا بلغمی نام برد .
این افراد دهانی خشک داشته و صبح ها مزه دهانشان تلخ است . این افراد علاقه ای به شیرینی و شوری نداشته و به شدت علاقه مند به ترشی هستند .
این افراد دچار یبوست ، بوی بد دهان ، بوی بد مدفوع ، قار و قور شکم ، ندارند . این افراد نسبت به سردی شوق داشته و و از گرمی گریزانند .
مزاج دموی :
افراد با دموی ، پوستی نرم و لطیف ، مرطوب و گرم دارند . این افراد به سبب داشتن منافذ درشت خوب عرق می کنند . از مشخصات بارز این افراد می توان به رگ هایی برجسته ، رنگ پوست گندمی ، سفیدس چشم به رنگ سفید و قرمز ، مردک قهوه ای و سیاه ، موهایی درشت و موج دار و به رنگ خرمایی و تیره و پر مو ، مزه دهان صبحگاهی شیرین ، اشتهای زیاد ، تشنگی کم ، راحتی در هضم غذا ، میل کم به شیرینی و شوری و ترشی می توان نام برد .
این افراد دچار بدون یبوست ، بوی بد مدفوع ، قار و قور شکم نمی شوند . برای این افراد غذا های خنک مانند ماست ، مرکبات ، آب زرشک و … مناسب است . مصرف غذاهای گرم به همراه شیرینی در این افراد موجب جوش و خارش و گرگرفتگی در این افراد می شود .
مزاج سوداوی :
افراد سوداوی دارای پوستی خشک و بدون رطوبت ، منافذی متوسط ، رگ هایی پنهان ، پوستی تیره ، سفیدی چشم به رنگ تیره ، مردمک چشم به رنگ میشی و قهوه ای ، موهایی خشک و مجعد و به رنگ سیاه و جوگندمی و کم پشت ، مزه دهان این افراد در صبح شور مزه می باشد ، میل تقریبا زیاد به شوری و شیرینی ، کم میل به ترشیجات می باشند .
این افراد دچار بد بد دهان ، بوی بد مدفوع ، قار و قور شکم نمی شوند .
مصرف غذا های سرد و خشک مانند برنج برای این افراد مضر بوده و موجب یبوست می شود .
مزاج بلغمی :
افراد بلغمی دارای ویژگی هایی چون پوست لطیف و مرطوب و سرد ، با منافذ ریز پوستی ، رگهای پوستی پنهان ، پوستی به رنگ روشن ، مردمک هایی معمولا آبی رنگ ، موهایی بور یا خرمایی و لخت و کم پشت ، صبحگاه دهانی بی مزه ، اشتهای زیاد ، هضم غذای زیاد ، تمایل زیاد به شیرینی و شوری هستند .
این افراد دچار یبوست می شوند اما بوی بد دهان ، بوی بد مدفوع ، قار و قور شکم ندارند . این افراد تمایل به گرمی دارند . این افراد باید از مصرف غذاهای سرد به تنهایی پرهیز کنند .
آیا مزاج مختص انسان است ؟
نه تنها انسان بلکه طبیعت ، گیاهان ، فصول ، حیوانات نیز دارای طبع های مختلفی هستند و به طور کلی می توان گفت در این عالم هستی همه چیز دارای طبعی مختص به خود است .
فصل بهار مزاج گرم وتر ، فصل تابستان مزاج گرم و خشک ، فصل پاییز مزاج سرد وخشک و فصل زمستان مزاج سرد و تر دارد .
در مورد گیاهان نیز ، گیاهانی که ایجاد گرمی می کند ، گرم و تر و گیاهانی که حرارت بدن و تشنگی را کاهش می دهد ، گیاهان سرد و تر ، گیاهانی که خوردن و لمس آن ها موجب گرمی و تشنگی و خارش می شود ، گیاهان خشک و گرم ، گیاهانی که گرمی بدن را کاهش می دهند اما عظش را رفع نمی کنند و موجب خشکی بدن می شوند ، گیاهان سرد و خشک هستند .